ITALIAANSE SCHOENEN (Henning Mankell)

Het boek 'Italiaanse schoenen' van Henning Mankell kan niemand onberoerd laten. Mankell heeft namelijk de moed om de grenzen van het taboe te overschrijden.

De ik-figuur - Fredrik - heeft zijn geliefde Harriët, toen ze beiden begin twintig jaar waren, zonder bericht van de één op de andere dag in de steek gelaten. Fredrik lijdt namelijk aan bindingsangst en Harriët kwam 'te dichtbij'. Dit riep emoties bij hem op, die hij niet kon hanteren en benoemen. Ook heeft hij zich, na een conflict op zijn werk (hij is chirurg), uit de maatschappij teruggetrokken en woont nogal eenzaam in het huis van zijn grootouders 'in the middle of nowhere'. Tragisch dus.

Harriët bleek in verwachting te zijn van Louise, toen Fredrik haar in de steek liet en zij heeft hem dat nooit laten weten. Louise heeft, tijdens haar problemen als kind en puber, geen steun ervaren van haar moeder. Harriët schreeuwde vaak tegen Louise in plaats van haar te steunen en te begeleiden. Louise heeft nooit geweten wie haar vader was. Harriët vertelde haar alleen een aantal bijzaken.
Ook Fredrik heeft later geen enkele moeite gedaan om Harriët op te sporen, alhoewel hij altijd van haar is blijven houden.
Louise woont nogal eenzaam in een caravan en is soms ineens verdwenen. Ze gaat dan reizen, daar waarheen de weg haar brengt. Een vierde belangrijke persoon in het verhaal is Agnes (zwemster) een ex-patiënte van Fredrik. Zij is één van haar armen kwijtgeraakt en kan daardoor niet meer aan de topsport meedoen. Ze vangt nu pupillen (drie) op, die geen enkele instantie meer wil opnemen, omdat ze onder anderen vaak weglopen.

Kortom: de personages zitten verstrikt in conflicten, die in de loop van het verhaal verhevigen.
De beschreven mensen zijn weerbarstig, eigenzinnig en de taal is navenant, maar is sober en eenvoudig én waar een wereld aan levenservaring en emoties achter schuil gaat.
De eerste zin, die Harriët uitspreekt als ze Fredrik na jaren weer ontmoet is: 'je stinkt uit je mond'. Louise vecht letterlijk met haar vader en Harriët drinkt. Niks wordt verdoezeld, zelfs het verdoezelende wordt niet weggemoffeld.

Harriët komt na jaren met haar rollator en doodziek Fredrik onverwacht bezoeken. Ze wil, dat hij en haar dochter elkaar ontmoeten - de ontmoeting organiseert ze plompverloren en zonder overleg.
Harriët wil bij haar vroegere geliefde Fredrik sterven, want ze is ernstig ziek en verwacht binnenkort stervende te zijn.
Harriët heeft nooit begrepen waarom Fredrik haar in de steek heeft gelaten, maar ze is hem niet vergeten.

Harriët woont na haar bezoek aan Fredrik weer in haar eigen huis. Louise en zij hebben ruzie gemaakt met Fredrik, die nu alleen op zijn eiland woont en de dochter is gaan reizen.
Fredrik heeft bovendien nog een tweede conflict uit te vechten.
Hij heeft namelijk bij zijn vroegere patiënte Agnes, de verkeerde arm geamputeerd. Agnes heeft hem voor de medische tuchtraad gedaagd en hij is verantwoordelijk voor het gebeurde bevonden.

Waarop Fredrik ontslag neemt en zich terugtrekt op het eiland, waar zijn grootouders hem een huis hebben nagelaten.

Voordat Harriët overlijdt, wordt voor alle vier de personen duidelijk waar hun menselijke tekorten liggen. Fredrik voelt, dat zijn dochter hem nodig heeft, omdat ze een eenzaam mens is. Harriët wil tijdens haar terminale fase als een soort gezin samen leven met haar dochter en Fredrik. Beiden verzorgen haar dan ook gedurende de laatste weken van haar leven. Louise zet daarvoor haar caravan op haar vaders eiland. Frederik heeft Agnes en haar drie pupillen aangeboden om bij hem te komen wonen. Bindingsangst kan hij zich dus niet meer veroorloven en dat wil hij ook niet meer.
Alles ligt in de toekomst verborgen, het boek heeft een open einde met de verwachting, dat er nog veel mogelijk is.